จอประสาทตาหลุดลอก ( Retinal detachment )
admin
โดย แพทย์หญิง ณัฐธิดา นิ่มวรพันธุ์ ( จักษุแพทย์ที่ปรึกษาประจำศูนย์แว่นโปรเกรสซีฟเฉพาะบุคคล ไอซอพติก )
จอประสาทตาหลุดลอก คือ ภาวะที่จอประสาทตาหลุดออกจากตำแหน่งเดิมที่เคยอยู่ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการต่าง ๆ ดังนี้
- มองเห็นแสงแวบ คล้ายแสงฟ้าแลบ หรือแสงแฟลชถ่ายรูป
- มองเห็นจุดดำ หรือเส้นสีดำ คล้ายเงาหยากไย่ลอยไปลอยมา
- มีอาการตามัว โดยไม่มีอาการปวดตา หรือตาแดง ซึ่งการมัวนั้นอาจมัวเพียงบางส่วนของภาพก็เป็นได้
จอประสาทตาหลุดลอกนั้นแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ โดยแยกตามสาเหตุ คือ
- จอประสาทตาหลุดลอกที่เกิดจากมีรูฉีกขาดที่จอประสาทตา หรือ Rhegmatogenous retinal detachment ซึ่งสาเหตุมักเกิดจากมีอุบัติเหตุกระทบกระแทกบริเวณดวงตาอย่างรุนแรง หรือเกิดจากจอประสาทตาเสื่อมในผู้ป่วยที่มีสายตาสั้นมาก
- จอประสาทตาหลุดลอกจากการดึงรั้ง หรือ Tractional retinal detachment มักพบใน ผู้ป่วยที่มีเบาหวานขึ้นจอประสาทตาระยะท้าย และในผู้ป่วยที่มีการอักเสบของน้ำวุ้นลูกตาหรือจอประสาทตาจนเกิดผังผืดขึ้น
- จอประสาทตาหลุดลอกโดยไม่มีรูขาดที่จอประสาทตา หรือ Exudative retinal detachment เป็นกรณีที่เกิดจากการอักเสบของตาขาวที่อยู่ใต้จอประสาทตา ทำให้มีน้ำรั่วซึมจากเส้นเลือดต่าง ๆ เข้าไปสะสมอยู่ใต้ชั้นจอประสาทตา
ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดจอประสาทตาหลุดลอก ได้แก่
- มีอายุมากขึ้น ซึ่งมักพบได้บ่อยในคนที่มีอายุมากกว่า 70 ปี
- มีสายตาสั้นมาก
- มีประวัติจอประสาทตาหลุดลอกมาแล้วข้างหนึ่ง
- มีประวัติคนในครอบครัวมีภาวะจอประสาทตาหลุดลอก
- มีการติดเชื้อหรือการอักเสบภายในลูกตา
- มีเนื้องอกหรือมะเร็งที่เกิดขึ้นภายในลูกตา
- เป็นเบาหวานขึ้นจอประสาทตา
- ได้รับอุบัติเหตุที่ลูกตาอย่างรุนแรง
- เคยได้รับการผ่าตัดภายในลูกตามาแล้ว
การรักษา มีดังนี้
- ในรายที่เป็นเพียงจอประสาทตาฉีกขาดหรือเป็นรูโดยที่จอประสาทตายังไม่หลุดลอก มักจะให้การรักษาโดยการยิงเลเซอร์หรือใช้วิธีจี้ด้วยความเย็น ( Cryotherapy ) บริเวณรอบ รอยฉีกขาดของจอประสาทตา เพื่อช่วยยึดให้จอประสาทตากลับไปติดที่เดิม
- ในรายที่จอประสาทตาหลุดลอก จำเป็นต้องได้รับการผ่าตัด สำหรับวิธีการผ่าตัดนั้นจะมีอยู่ด้วยกันหลายวิธี ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมในผู้ป่วยแต่ละรายไป
การพยากรณ์ของโรค
การมองเห็นหลังผ่าตัดจะดีแค่ไหนขึ้นกับระยะเวลาที่จอประสาทตาหลุดลอก ยิ่งนานยิ่งไม่ดี ดังนั้นเมื่อมีอาการที่สงสัยว่ามีจอประสาทตาหลุดลอกให้รีบพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจรักษาให้เร็วที่สุด