สาระน่ารู้เกี่ยวกับการใช้ยาหยอดตา

ความรู้สุขภาพสายตา โดย ศูนย์แว่นโปรเกรสซีฟเฉพาะบุคคล ไอซอพติก
โดย แพทย์หญิงสุภาพร ศรีธวัชพงศ์ จักษุแพทย์ประจำศูนย์แว่นโปรเกรสซีฟเฉพาะบุคคล ไอซอพติก

สวัสดีครับต้อนรับเข้าสู่รายการความรู้สุขภาพสายตา โดย ศูนย์แว่นไอซอพติก รายการที่มีสาระ และความรู้เกี่ยวกับสุขภาพสายตามาแนะนำ หลายคนคงเคยไปพบแพทย์เกี่ยวกับดวงตานะครับ และได้รับยาหยอดตามา ไม่ว่าจะเป็นยาหยอดตาที่รักษาโรคดวงตาหรือจะเป็นน้ำตาเทียม พอกลับมาบ้านหยอดเองไม่ถนัด หยอดลำบาก รวมไปถึงจัดเก็บไม่เป็นที่เป็นทาง ทำให้ยาหยอดตาเสื่อมสภาพ

วันนี้เรามีคำแนะนำดี ๆ จาก แพทย์หญิง สุภาพร เลิศทวีวิทย์ ศรีธวัชพงศ์ จักษุแพทย์ที่ปรึกษาประจำศูนย์แว่นโปรเกรสซีฟเฉพาะบุคคล ไอซอพติก ทั้งเรื่องยาหยอดตาชนิดต่าง ๆ วิธีการหยอดตาที่ถูกต้อง และวิธีการจัดเก็บที่ถูกวิธี พร้อมแล้วไปฟังคำแนะนำจากคุณหมอกันครับ

แพทย์หญิงสุภาพร : สวัสดีค่ะ พบกันอีกครั้งหนึ่งนะคะ วันนี้เรามาเรียนรู้เรื่องใหม่ค่ะ คือ สาระน่ารู้เกี่ยวกับการใช้ยาหยอดตาค่ะ จะเห็นว่าในชีวิตประจำวันที่พวกเราไปพบแพทย์กัน คุณหมอจะให้ยาทานมา แต่ถ้าเราไปพบจักษุแพทย์ เราก็จะได้ยาหยอดตามา แต่หลายท่านอาจจะรู้สึกลำบากใจกับการที่จะใช้ยาหยอดตา เพราะรู้สึกว่ามันยากมากเลยกับการที่จะหยอด หยอดผิดหยอดถูกบ้าง หยอดไม่ลงบ้าง เปลืองยาบ้างหรือไม่รู้การเก็บยาอย่างถูกวิธี วันนี้เราจะได้ทราบกันนะคะ

มาดูที่ยาหยอดตาเลยค่ะ จะเห็นว่ายาจะแบ่งเป็นกลุ่มต่าง ๆ อยู่หลายกลุ่มเลยทีเดียว เริ่มต้นด้วย ยาปฎิชีวนะ สำหรับฆ่าเชื้อ น้ำตาเทียม สำหรับลดภาวะตาแห้ง ยากลุ่มสเตียรอยด์ ในกรณีที่คนไข้มีการติดเชื้อหรือว่าเป็นตาแดงจากไวรัส และยาต้อหินค่ะ ซึ่งมีหลากหลาย มากมาย ซึ่งจะต้องให้จักษุแพทย์เป็นผู้แนะนำในการใช้ยาเหล่านี้นะคะ ไม่ควรที่จะซื้อใช้เอง

ส่วนวิธีการเก็บยาพวกนี้ ไม่ควรไว้ในที่ร้อนค่ะ ห้ามไว้ในรถเลยนะคะ และเทคนิคการหยอดจะต้องถือยาไว้สูง ๆ ค่ะ เพื่อไม่ให้ปากหลอดสัมผัสถูกเปลือกตา เพราะว่าถ้าปากหลอดสัมผัสถูกเปลือกตาแล้ว ยาก็จะสกปรกทำให้เก็บได้ไม่นานนะคะ

คราวนี้เราจะรู้วิธีการเพิ่มเติมเกี่ยวกับการที่จะหยอดยาให้ถูกวิธี และก็ไม่ลืมหยอดตา เรามาดูก่อนว่าเราจะมีวิธีอย่างไรที่จะไม่ให้ลืมหยอดตา ซึ่งมีหลายวิธีค่ะ ถ้าเกิดเราจะหยอดเวลาเดียวกันในทุก ๆ วัน ก็จะช่วยนะคะหรือว่าเราให้การหยอดตาของเรานั้นสัมพันธ์กับชีวิตประจำวัน เช่น ในขณะก่อนแปรงฟันหรือว่าหลังสวดมนต์หรือว่าหลังมื้ออาหารเหล่านี้ก็ได้นะคะ และมีวิธีไหนอีกที่เราจะไม่ลืมหยอดตา เราอาจจะใช้วิธีกาปฏิทินก็ได้ค่ะ หรือว่าการตั้งนาฬิกาปลุก การใช้สมาร์ทโฟน การเขียนโน๊ตแปะ หรือการให้คนในบ้านเตือนค่ะ และอย่าลืมที่จะเก็บยาไว้ที่เดิมนะคะ ก็จะช่วยอย่างมากมาย โดยเฉพาะถ้าเกิดอุณภูมิห้องไม่ใช่ห้องแอร์ เราก็ควรจะนำยาหยอดตาเก็บไว้ในตู้เย็นชั้นธรรมดาค่ะ ถ้าเกิดมียาบางชนิด ซึ่งเป็นยาแพง เช่น ยาต้อหิน ควรจะต้องอยู่ในอุณภูมิที่เหมาะสม เราจะต้องเรียนรู้ และอ่านฉลากในเรื่องเหล่านี้ด้วยนะคะ ตอนนี้ค่ะ เราจะมาดูว่าการหยอดตานั้นไม่ยากเลย

วิธีที่ถูกต้องหากให้บุคคลอื่นช่วยหยอดตา

เรามาเรียนรู้วิธีการหยอดตากันนะคะ ขั้นตอน คือ นั่งหลังตรง เงยหน้าขึ้น มองขึ้นบน เปิดฝาขวดนะคะ และเก็บฝาขวดเอาไว้ ดึงเปลือกตาล่างลง ถือยาสูง ๆ ค่ะ หยอดยาหยอดตา 1 หยดไปที่เปลือกตาล่างด้านในค่ะ แล้วให้หลับตาไว้สักครู่หนึ่งนะคะ แล้วซับน้ำยาส่วนเกินออกค่ะ หลังจากนั้นให้รีบปิดฝาขวดค่ะ เพื่อปากหลอดจะได้ไม่สกปรกนะคะ

วิธีที่ถูกต้องเมื่อหยอดตาด้วยตนเอง

ขั้นตอนต่อไปนะคะ ตอนนี้จะต้องหยอดตาเองแล้วค่ะ เปิดฝาเลยค่ะ เก็บฝาไว้ในอุ้งมือนะคะ หลังจากนั้นใช้มือซ้ายดึงเปลือกตาล่างลง เงยหน้าขึ้นค่ะ เหลือบตาขึ้นด้านบนนะคะ หยด 1 หยด ไปที่เปลือกตาล่างด้านในค่ะ หลับตาลงนะคะ ปิดฝากลับทันทีเลยค่ะ แล้วใช้สำลีซับเบา ๆ บริเวณหัวตา เท่านี้ก็เรียบร้อยแล้วนะคะ ง่ายมากเลยใช่ไหมคะ

ช่วงท้ายนี้คุณหมอได้ฝากเพิ่มเติมมาอีกครั้ง ทั้งขั้นตอนการหยอดตาที่ถูกต้อง และความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับยาหยอดตา

เตือนความจำ ขั้นตอนการหยอดตาที่ถูกต้อง ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับยาหยอดตา สรุปขั้นตอนการหยอดยาที่ถูกวิธี

1. ล้างมือให้สะอาดก่อนหยอดตาทุกครั้ง
2. นั่งหลังตรง เงยหน้า มองขึ้นบน
3. ถือขวดยาในมือข้างที่ถนัด เปิดฝาขวด เก็บฝาขวด
4. ดึงเปลือตาล่างลงด้วยมือข้างที่ไม่ถนัด
5. ใช้มือข้างที่ถนัดหยอดตาลงเปลือกตาล่าง 1 หยด ( ควรถือขวดยาสูงไม่ให้ปากหลอดขวดยาสัมผัสถูกเปลือกตาหรือขนตา )
6. หลับตาลงสักครู่
7. ซับส่วนเกินของยาออกเบา ๆ ด้วย Cotton Bud หรือสำลี

ทบทวนอีกครั้งกับวิธีการจัดเก็บยาหยอดตาที่ถูกต้อง และข้อควรรู้เพิ่มเติม

1. เก็บยาหยอดตาไว้ตามอุณภูมิที่เหมาะสมกับยาแต่ละชนิด โดยเฉพาะยาต้อหินที่ต้องใส่ไว้ในตู้เย็นชั้นธรรมดา
2. ห้ามเก็บยาหยอดตาไว้ในรถหรือที่ร้อน
3. ดูวันหมดอายุก่อนใช้ยาหยอดตาทุกครั้ง
4. ใช้ยาหยอดตาตามจำนวน และเวลาที่จักษุแพทย์แนะนำอย่างเคร่งครัด
5. เมื่อเปิดฝาขวดยาหยอดตาแล้ว ควรใช้ต่อเนื่องจนหมดหรือตามเวลาที่แพทย์แนะนำ
6. ยาหยอดตาที่มี Steroid ไม่ควรใช้ต่อเนื่องเป็นเวลานาน เพราะจะเกิดผลข้างเคียง
7. ห้ามซื้อยาหยอดตาใช้เอง นอกจากแพทย์อนุญาต
8. ไม่ควรนำยาหยอดตาของตนเองไปให้ผู้อื่นใช้ เพราะอาจทำให้เกิดอันตรายได้
9. ยาหยอดตาที่มีภาษาต่างประเทศหรืออ่านไม่ออก ไม่ควรนำมาใช้เองนอกจากจะได้รับคำแนะนำจากจักษุแพทย์
10. หากเกิดอาการแพ้ควรหยุดใช้ยานั้นทันที แล้วรีบพบจักษุแพทย์ และควรนำขวดยานั้นไปพบจักษุแพทย์

ทั้งหมดนี้ ก็คือความรู้จากรายการ ความรู้สุขภาพสายตา โดย ศูนย์แว่นโปรเกรสซีฟเฉพาะบุคคล ไอซอพติก หวังว่าคงเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยนะครับ คลิปหน้านั้นจะมีความรู้อะไรมาแนะนำกัน อย่าลืมติดตามกันได้ที่ Channel ISOPTIK นะครับผม สำหรับคลิปนี้ สวัสดีครับ