โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

โดย แพทย์หญิง จุฬาลักษณ์ ตั้งมั่นคงวรกูล จักษุแพทย์

โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

ประเทศไทยเป็นประเทศเขตร้อน ช่วงเดือนกรกฎาคมจนถึงเดือนตุลาคมเป็นฤดูฝน ซึ่งในปีนี้ประเทศไทยมีฝนตกชุกเนื่องจากอิทธิพลของพายุไต้ฝุ่น ทำให้ปีนี้เกิดวิกฤติน้ำท่วมในหลายจังหวัด ซึ่งภายหลังน้ำท่วมโรคทางตาที่พบได้บ่อยที่สุด คือ ภาวะตาแดงระบาด โดยสามารถเกิดในทุกเพศทุกวัย ล่าสุดจังหวัด อุบลราชธานี พบว่าผู้ป่วยโรคตาแดงในช่วงน้ำท่วมปีนี้สูงถึง 3,608 คน

อาการของโรคตาแดง

ผู้ป่วยจะมีอาการเคืองตา คัน และปวดตา สังเกตุว่าเยื่อบุตาขาวมีสีแดง มีน้ำตาไหล สู้แสงไม่ได้ มีขี้ตาแฉะ บางครั้งอาการของโรคที่รุนแรงนำไปสู่การมองเห็นที่ลดลงได้

โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

สิ่งที่ตรวจพบ

  • โดยมากมักจะเริ่มในตาข้างนึงก่อนแล้วจึงเป็นตามมาในตาอีกข้าง
  • เปลือกตาอาจบวมแดง
  • เยื่อบุตาขาวกลายเป็นสีแดง มีตุ่มนูนที่เยื่อบุตา ตาแฉะ มีเยื่อเมือกเหลืองที่เยื่อบุตา และน้ำตาไหลมาก
  • มีฝ้าบริเวณกระจกตาดำ
  • อาจมีภาวะเจ็บคอ ไอ จาม หรือเป็นหวัดร่วม

โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

ตุ่มนูนบริเวณเยื่อบุตา

โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

เยื่อบุตาขาวกลายเป็นสีแดง

โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

ฝ้าขาวที่กระจกตา ทำให้การมองเห็นลดลง

โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

ย้อมกระจกตาด้วยสีพิเศษโดยจักษุแพทย์

ตาแดงเกิดจากเชื้ออะไร

โดยมากโรคตาแดงที่พบตามหลังภาวะน้ำท่วมเกิดจากเชื้อไวรัสมากที่สุด รองลงมา คือ เชื้อแบคทีเรีย

ชนิดของเชื้อไวรัสที่พบมากในประเทศไทย และแถบภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คือ อะดีโนไวรัส ( Adenovirus ) ซึ่งมักระบาดในช่วงหน้าฝน และพบว่าระบาดอยู่ในกลุ่มชุมชน โรงเรียนหรือสถานรับเลี้ยงเด็ก

โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

อาการของการติดเชื้อไวรัสนี้ที่พบได้บ่อยมี 2 รูปแบบ คือ

  1. Pharyngoconjunctival fever เกิดจากเชื้อ adenovirus สายพันธุ์ 3 , 4 , 7 ผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสชนิดนี้จะมีอาการเจ็บคอ มีไข้ ไอ มีน้ำมูก ต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอโต และอาจมีอาการท้องเสียร่วมด้วย หลังได้รับเชื้อจะมีระยะฟักตัวในร่างกาย 5 - 14 วันแล้วจึงแสดงอาการตาแดงทั้งสองข้าง และสามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้นานถึง 2 อาทิตย์

    โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วมโรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วมโรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

  2. Epidemic keratoconjunctivitis เกิดจากเชื้อ adenovirus สายพันธุ์ 8 อาการค่อนข้างรุนแรงกว่ารูปแบบแรก โดยมักจะมีอาการตาแดงข้างเดียวนำมาก่อน มีตุ่มคัน ตาแดง มีเยื่อบุตาขาวลอก และที่รุนแรงที่สุด คือ ทำให้เกิดฝ้าขาวบนกระจกตา ทำให้เกิดอาการตามัว และเห็นรุ้งกินน้ำรอบดวงไฟ

อีกเชื้อไวรัสอีกหนึ่งตัวที่เป็นข่าวโด่งดังเมื่อหลายปีก่อน จากดาราสาวที่มีอาการตาแดง น้ำตาไหลเป็นสีเลือด เกิดจากเชื้อไวรัสในกลุ่มพิโคน่าไวรัส ( Piconavirus ) ทำให้เกิดโรคตาแดงชนิด Acute Hemorrhagic conjunctivitis โดยจะมีอาการเยื่อบุตาขาวบวมแดง มีเลือดออกใต้เยื่อบุตา ร้องไห้แล้วพบว่าน้ำตามีสีแดงเหมือนเลือด

โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

การตรวจเพื่อการวินิจฉัย

ปัจจุบันมีเครื่องมือตรวจพกพาที่สามารถใช้ในการยืนยันโรคตาแดงจากเชื้อไวรัสได้เช่น Adenoclone test , RPS Adeno Detector แต่ยังไม่มีจำหน่ายในประเทศไทยเนื่องจากราคาต่อชุดค่อนค้างแพง และโดยส่วนมากสามารถวินิจฉัยได้จากการประวัติและตรวจตา

โรคตาแดง วายร้ายตามหลังน้ำท่วม

การแพร่เชื้อ

  1. จากการสัมผัสสารคัดหลั่งของผู้ป่วย เช่น น้ำตา น้ำมูก ไอ จาม
  2. จากการใช้สิ่งของร่วมกันกับผู้ป่วย เช่น ผ้าเช็ดหน้า ผ้าเช็ดตัว ของเล่นเด็ก เครื่องสำอาง
  3. จากการสัมผัสน้ำที่มีเชื้อไวรัสปนเปื้อน เช่น ในสระว่ายน้ำ หรือบ่อน้ำ
  4. จากสัตว์ที่เป็นพาหะเช่น แมลงหวี่

ดังนั้นจึงมักระบาดในครอบครัว ชุมชน และโรงเรียนเนื่องจากมีการสัมผัส และใกล้ชิดกับผู้ป่วยโรคตาแดง

จะเห็นได้ว่า เนื่องจากไวรัสนี้สามารถปนเปื้อนมากับแหล่งน้ำและน้ำสกปรก น้ำท่วมขังได้ดังนั้นจึงถือได้ว่าเป็นโรคระบาดที่เกิดตามหลังน้ำท่วม และเนื่องจากภาวะน้ำท่วมทำให้มีความจำเป็นที่คนต้องย้ายที่อยู่อาศัยมาอยู่รวม มีการสัมผัสกันอย่างใกล้ชิด มีการใช้ของร่วมกัน กันทำให้เกิดการกระจาย และแพร่เชื้อไปสู่บุคคลอื่นได้ง่าย

การรักษา

  • เนื่องจากภาวะตาแดงจากเชื้อไวรัส มักจะหายเองได้ภายใน 1 - 2 อาทิตย์ ( ยกเว้นมีการติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำซ้อน ) และมักไม่ทำให้เกิดผลแทรกซ้อนที่ร้ายแรงเหมือนการติดเชื้อแบคทีเรียและไวรัส ดังนั้นเป้าหมายของการรักษาคือ การป้องกันการแพร่เชื้อไปสู่ผู้อื่นและการบรรเทาอาการทางตา ควรพบจักษุแพทย์เพื่อการวินิจฉัยและรักษา และทำตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด
  • หลีกเลี่ยงการขยี้ตาเวลาคันหรือระคายเคือง ควรใช้ผ้าชุบน้ำเย็นประคบเปลือกตาแทน จะช่วยลดอาการคัน และเคืองตาได้
  • ควรใส่แว่นกันแดด จะช่วยลดอาการแพ้แสงได้
  • ควรพักการใช้สายตา งดการใช้สายตาระยะเวลานาน ๆ เช่น การใช้คอมพิวเตอร์
  • ไม่ควรซื้อยาในร้านขายยามาหยอดเอง ควรปรึกษาจักษุแพทย์

การป้องกัน

ข้อปฎิบัติสำหรับผู้ป่วยตาแดง

  1. ควรแยกผู้ป่วยโรคตาแดงออกจากผู้อื่น เช่น ให้หยุดโรงเรียนและหยุดงานนาน 1 - 2 อาทิตย์เพื่อป้องกันการกระจายเชื้อไปสู่ผู้อื่น โดยเฉพาะหลีกเลี่ยงอยู่ใกล้เด็กเล็ก
  2. ผู้ป่วยโรคตาแดงควรได้รับการแนะนำให้หลีกเลี่ยงการสัมผัสผู้อื่น ผ่านทางการไอ จามหรือสารคัดหลั่งต่าง ๆ
  3. ผู้ป่วยโรคตาแดงควรล้างมือให้บ่อยขึ้นโดยเฉพาะล้างมือหลังสัมผัสตา
  4. กระดาษหรือสำลีที่ใช้เช็ดตาควรทิ้งในถังขยะที่ปิดมิดชิด

http://www.adenovirus.com/images/Sneezing-Is-A-Common-Symptom-Of-The-Common-Cold.jpg

ข้อปฎิบัติสำหรับบุคคลทั่วไป

  1. งดใช้ของร่วมกับผู้ป่วยที่มีตาแดง เช่น ผ้าขนหนู ผ้าเช็ดหน้า ปลอกหมอน
  2. หมั่นล้างมือให้สะอาดอยู่เสมอ หลีกเลี่ยงการใช้มือขยี้ตา
  3. กรณีโดนน้ำสกปรกเข้าตา ควรรีบล้างตาทันที

เอกสารอ้างอิง

  1. Krachmer. Cornea 3th edition
  2. Birthe Meyer et al. REVIEW ARTICLE : Epidemic Keratoconjunctivitis ; The Current Situation and Recommendations for Prevention and Treatment

คำยืนยันจากผู้ใช้

คุณหน่อง อรุโณชา ภาณุพันธุ์

คุณหน่อง อรุโณชา ภาณุพันธุ์

ผู้สร้างภาพยนตร์ บุพเพสันนิวาส ๒ และ ละครพรหมลิขิต ★ ★ ★ ★ ★

แว่นที่ดี สำคัญมากกับการดำเนินชีวิต ดีใจที่เจอแว่นที่ถูกใจ ก็เหมือนกับบุพเพสันนิวาส ทำให้เราทำงานได้อย่างมีความสุขค่ะ

อ่านต่อ
นายแพทย์ วิชิต ศิริทัตธำรง

นายแพทย์ วิชิต ศิริทัตธำรง

หัวหน้าหน่วยจุลศัลยกรรมโรงพยาบาลจุฬารัตน์ 3 อินเตอร์ ★ ★ ★ ★ ★

ใช้แว่นตาโปรเกรสซีฟอัจฉริยะไอซอพติกแล้ว ทำให้เหนื่อยน้อยลง มีพลังในการทำงานมากขึ้น และมีความสุขเพิ่มขึ้นในการใช้ชีวิต ครับ

อ่านต่อ

รวมคำยืนยันจากผู้ใช้แว่นตาโปรเกรสซีฟอัจฉริยะ 3 มิติ เฉพาะบุคคล อย่างยิ่งยวด สะท้านโลกา

อ่านต่อ

เลนส์แว่นตาไอซอพติก มีจำหน่ายที่
ศูนย์แว่นโปรเกรสซีฟเฉพาะบุคคล ไอซอพติก เท่านั้น
โปรดระวังการแอบอ้าง

go to top
คุณภาพการมองเห็นมีผลกับ คุณภาพชีวิตอย่างไร ?